กิจการบินของไทย เริ่มต้นในรัชสมัยของ พระบาทสมเด็จ พระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อมีชาวต่างประเทศ ได้นำเครื่องบิน มาแสดงให้ชาวไทย ได้ชมเป็นครั้งแรก เมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2454 อันทำให้ ผู้บังคับบัญชา ระดับสูง ของกองทัพ ในสมัยนั้น พิจารณาเห็นว่า ประเทศไทยจำเป็นต้องมีเครื่องบิน ไว้เพื่อป้องกันภัย ที่จะเกิดแก่ประเทศชาติ ในอนาคต ด้วยเหตุนี้ กระทรวงกลาโหม จึงได้ตั้ง “แผนกการบิน” ขึ้นในกองทัพบก พร้อมทั้งได้คัดเลือกนายทหารบก 3 คน ซึ่งมีคุณสมบัติเหมาะสม ไปศึกษาวิชาการ ณ ประเทศฝรั่งเศส อันได้แก่ พันตรีหลวงศักดิ์ศัลยาวุธ ร้อยเอกหลวงอาวุธสิขิกร และ ร้อยโท ทิพย์ เกตุทัต ทั้ง 3 ท่านนี้ ในเวลาต่อมา ได้รับพระราชทานยศ และบรรดาศักดิ์ ตามลำดับ คือ พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ, นาวาอากาศเอก พระยาเวหาสยานศิลปสิทธิ์ และ นาวาอากาศเอก พระยาทะยานพิฆาต และ กองทัพอากาศได้ยกย่องให้เป็น “บุพการีของกองทัพอากาศ”
นับแต่นั้นมา บทบาทของกำลังทางอากาศ ก็ได้แสดงให้เห็นถึงความสำคัญ และมีการพัฒนาอย่างเป็นลำดับ นับตั้งแต่การเข้าร่วมรบ ในสงครามโลกครั้งที่ 1 กับพันธมิตรในยุโรป เมื่อปี พ.ศ. 2460 ซึ่งทำให้ชื่อเสียงและเกียรติภูมิ ของชาติ เป็นที่ยอมรับ และยกย่อง เป็นอันมาก และทางราชการได้ยกฐานะ กองบินทหารบกขึ้นเป็น “กรมอากาศยานทหารบก” ในเวลาต่อมา กำลังทางอากาศ ได้พัฒนาต่อไปอย่างไม่หยุดยั้ง และเป็นกำลังสำคัญ ในการพัฒนาประเทศชาติทางด้านต่างๆ อันเป็นรากฐาน ของกิจการหลายอย่างในปัจจุบัน อาทิ การบินส่งไปรษณีย์ทางอากาศ การส่งแพทย์ และเวชภัณฑ์ทางอากาศ เป็นต้น
ในปี พ.ศ. 2464 กระทรวงกลาโหม ได้พิจารณาเห็นว่า กำลังทางอากาศ มิได้เป็นกำลังเฉพาะในด้านยุทธศาสตร์ทางทหารเท่านั้น แต่มีประโยชน์ อย่างกว้างขวางต่อกิจการด้านอื่นๆ อีกด้วย จึงได้แก้ไขการเรียกชื่อจาก กรมอากาศยานทหารเป็น “กรมอากาศยาน” และเป็น “กรมทหารอากาศ” ในเวลาต่อมา โดยให้อยู่ในบังคับบัญชาของ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม โดยตรง พร้อมทั้งได้มีการกำหนดยศทหาร และการเปลี่ยนแปลงเครื่องแบบ จากสีเขียว มาเป็นสีเทา ดังเช่นปัจจุบัน วันที่ 9 เมษายน พ.ศ. 2480 กรมทหารอากาศได้ยกฐานะเป็น”กองทัพอากาศ” มีนาวาอากาศเอก พระเวชยันต์รังสฤษฎ์ เป็นผู้บัญชาการทหารอากาศคนแรกกองทัพอากาศ จึงได้ถือเอาวันที่ 9 เมษายน ของทุกปีเป็น “วันกองทัพอากาศ” (ตามประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เมื่อ 26 มีนาคม 2541)
สำหรับในปี 2568 นี้ กองทัพได้จัดงานวันครบรอบ 88 ปี กองทัพอากาศ โดยกำหนดจัดไว้ 2 วัน (7-8 มีนาคม 2568) ได้รับการตอบรับจากกำลังพลจากหลากหลายเหล่าทัพ หน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนมาร่วมงานกันอย่างล้นหลาม ณ กองทัพอากาศ ดอนเมือง และในวันที่ 8 เมษายน นี้ กองทัพอากาศได้มีพิธีบวงสรวงและพิธีเปิดอนุสาวรีย์อดีตผู้บังคับบัญชาทหารอากาศ ซึ่งมีพลอากาศเอก พันธ์ภักดี พัฒนกุล ผู้บัญชาการทหารอากาศ เป็นประธานในพิธีบวงสรวงและพิธีเปิดอนุสาวรีย์อดีตผู้บังคับบัญชาทหารอากาศ (ใหม่) โดยมี นายกสมาคมแม่บ้านทหารอากาศ และนายทหารชั้นผู้ใหญ่กองทัพอากาศ ร่วมพิธี ณ ลานหน้าอนุสาวรีย์บุพการีทหารอากาศ อุทยานการบินกองทัพอากาศ ทั้งนี้ เพื่อเป็นการเชิดชูเกียรติและระลึกถึงอดีตผู้บังคับบัญชาทหารอากาศ ที่ได้สร้างสรรค์และพัฒนากองทัพอากาศให้มีความเจริญก้าวหน้าสืบเนื่องถึงปัจจุบัน
ข้อมูลจาก เฟสบุ๊กและเว็บไซต์กองทัพอากาศไทย
เรียบเรียงข้อมูลโดย ว่าที่ร.ต.เพชรายุทธ ทรงชุ่ม ผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์มติรัฐจังหวัดสมุทรสาคร
